ترجمه و تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون



 
داشنمندان می‌گویند که به احتمال زیاد فعالیت‌های انسان به افزایش دمای کره‌ی زمین منجر می‌شود.
طبق گزارش جدید یک هیئت سازمان ملل متحد، شواهد قوی‌تری از ارتباط میان فعالیت‌های انسان و تغییرات آب و هوایی به دست آمده است. همان گونه که در نقشه‌ی بالا مشاهده می‌کنید، در بیشتر نقاط جهان دمای متوسط سطح از سال 1901 تا 2012 افزایش یافته است (مناطقی را که به رنگ‌های نارنجی، قرمز یا بنفش نشان داده شده‌اند را ببینید).
زمین به تب دچار شده‌ است. دانشمندان هم ‌اینک بیش‌ از هر وقت دیگری انسان‌ها را در این مورد مقصر می‌دانند. به گزارش یک گروه بین ‌المللی از محققان تغییرات آب و هوا، احتمال این‌که فعالیت‌های انسان تا حد زیادی در افزایش دمای کره‌ی زمین نقش داشته باشد، بسیار زیاد است. میزان این احتمال چقدر است؟ دانشمندان می‌گویند که در حال حاضر آنان 95 تا 100 درصد مطمئن‌اند انسان‌ها نقش مهمی در گرم شدن کره‌ی زمین داشته‌اند. خلاصه‌ای از آخرین گزارش آنان، بر اساس اطلاعات منتشر شده در طول سال 2012، در 27 سپتامبر به تحریر درآمد.
محققان هیئت میان دولتی که در مورد تغییرات آب و هوا تحقیق می‌کنند، در واقع گروهی وابسته به سازمان ملل متحد هستند که IPCC نام دارد. این تیم هزاران مطالعه و بررسی صورت گرفته در این زمینه را تحلیل کردند. بیش‌تر این مطالعات حاوی شواهدی مبنی بر ارتباط فعالیت‌های بشر و گرم شدن کره‌ی زمین بودند. نتایج این گزارش که در سال 2007 توسط IPCC منتشر شد، حاوی مواردی است که احتمالِ زیادِ نقش داشتنِ انسان در تغییر آب و هوا را اثبات می‌کند. اما IPCC، حتی در زمان انتشار این گزارش عنوان داشت که فعالیت‌های انسان "به احتمال زیاد" به روند گرم شدن کره‌ی زمین کمک کرده است.
این فعالیت‌ها، سوزاندن سوخت‌ها فسیلی همانند زغال سنگ و گاز را شامل می‌شوند. سوخت‌های فسیلی پس از سوختن، گازی گل خانه‌ای به نام دی اکسید کربن آزاد می‌کنند. تجمع این گاز در جو باعث احتباس گرما در نزدیکی سطح کره‌ی زمین شده و به این ترتیب به گرم شدن کره‌ی زمین کمک می‌کند. بر اساس گزارش مذکور، از زمانی که انسان‌ها برای تولید انرژی به استفاده از سوخت‌های فسیلی روی آورده‌اند – حدود 260 سال قبل – سطوح دی اکسید کربن به میزان 40 در صد افزایش یافته است.
طبق گزارش IPCC، در 60 سال گذشته جو زمین و اقیانوس‌ها گرم شده‌اند، مقدار برف و یخ کاهش یافته، سطح آب دریا بالا آمده، و غلظت گازهای گل خانه‌ای بیش‌تر شده است.
هم چنین در نتایج این گزارش می‌بینیم که "به احتمال زیاد" در قرن پیش رو، ذوب شدن یخچال‌های طبیعی ادامه خواهد یافت و یخ‌های قطب کم حجم‌تر خواهند شد. طبق پیش‌ بینی این گزارش، میزان برفی که نیم کره‌ی شمالی را پوشش می‌دهد کمتر خواهد شد و سطح آب دریا بالاتر خواهد آمد – به احتمال زیاد با سرعتی بیش‌تر از آن‌چه که در 40 سال قبل شاهد آن بودیم. بالا آمدن سطح آب دریا منجر به کاهش ارتفاع جزایر شده و به این ترتیب، جوامع ساحلی در معرض خطرند.
دانشمندان از دهه‌ی 1950 تا کنون، وضعیت آب و هوا را در مقیاس جهانی مورد بررسی قرار داده‌اند. آن‌ها به این منظور، داده‌های مورد نیاز را از ماهواره‌ها و ابزارهای جهانی مستقر در زمین جمع‌ آوری نموده‌اند. محققان IPCC اطلاعات جمع‌ آوری شده را مورد مطالعه قرار دادند. آن‌ها هم چنین به بررسی داده‌های تاریخی آب و هوا – که از سنگ‌های باستانی جمع آوری شده‌اند – پرداخته‌اند؛ قدمت برخی از این داده‌ها میلیون‌ها سال است.
هدف دانشمندان از مطالعه‌ی وقایع گذشته، پیش بینی آینده است؛ اما هم چنان نمی‌توان به یقین گفت که چه پیش خواهد آمد. پیش بینی‌های IPCC حاکی از آن است که از امروز تا سال 2100 درجه حرارت کره‌ی زمین به میزان 0.3 تا 4.8 درجه سلسیوس ( 0.54 تا 8.6 درجه فارنهایت) افزایش خواهد یافت.
Thomas Stocker یکی از دانشمدان آب و هوا در دانشگاه برن سوئیس است که در گزارش IPCC نقش داشته است. او عنوان داشت که امیدوار است طی انتشار این گزارش در استکهلم سوئد، مردم به گونه‌ای رفتار کنند که سرعت روند افزایش دمای کره‌ی زمین کاهش یابد. او هم چنین گفت که به این منظور باید کاهش پایدار و قابل توجهی در انتشار گازهای گل خانه‌ای صورت گیرد.
هم چنین، کسانی هستند که نقش فعالیت‌های انسانی در گرم شدن کره‌ی زمین را نمی‌پذیرند. این منتقدان به داده‌های آب و هوایی 15 سال اخیر اشاره می‌دارند. در طول این دوره روند گرم شدن کره‌ی زمین متوقف شده است. اما IPCC می‌گوید، داده‌های این دوره‌ی کوتاه مدت در مقایسه با دوران بسیار طولانی مورد بررسی آن‌ها، از اعتبار چندانی برخوردار نیست.
Paul Wapner یکی از کارشناسان سیاست‌های زیست محیطی در دانشگاه آمریکایی واشنگتن دی. سی. است که نقشی در گزارش IPCC نداشته است. به نظر او منتقدان تغییرات آب و هوا، معمولاً داده‌هایی را انتخاب می‌کنند که با استدلال آن‌ها متناسب باشد. او در اخبار علمی عنوان داشت: "واضح است که به این ترتیب نمی‌توان استدلال آن‌ها را مورد سؤال قرار داد".